Asbest herkennen
Hoe ziet asbest eruit?
Asbesthoudende toepassingen herkennen is absoluut een vak. Asbest herkennen is dan ook erg moeilijk, maar een vezelachtige structuur, in combinatie met een ‘gewafelde’ honingraat textuur zijn sowieso asbestverdachte omstandigheden. De vezelachtige structuur is soms te zien op breukvlakken en bij beschadigingen van asbestmateriaal. De vezelachtige structuur is meestal (!) wit tot lichtgrijs en op de breukvlakken steken er vaak puntjes van vezels uit.
Asbest bestaat uit microscopisch kleine, naaldachtige vezels. Respirabele (lees: schadelijke/ gevaarlijke) asbestvezels zijn niet zichtbaar met het blote oog. Asbest is een delfstof en wordt in (open) mijnen gedolven.
Hoe voelt asbest aan?
Asbesthoudende toepassingen bestaan uit harde hechtgebonden én zachte niet-hechtgebonden toepassingen. Wij gebruiken het punaise-principe: Als het moeilijk of niet mogelijk is om een punaise in een toepassing te drukken, is deze hechtgebonden en daarmee nagenoeg risicoloos. Kun je de punaise er relatief eenvoudig in drukken, dan is de toepassing niet-hechtgebonden en daarmee vaak ook een hoger risico op vrijkomen van asbestvezels.
Voelen of een materiaal asbesthoudend is, is niet mogelijk. Dat kan alleen in een laboratorium microscopisch onderzocht en vastgesteld worden. Helaas zijn asbest(vezels) ook geheel geurloos. Bij het vrijkomen van hoge concentraties asbestvezels, bijvoorbeeld bij ondeskundig handelen, storm of brandschades, kun je asbest niet ruiken.
Asbest herkennen op verschillende toepassingen
Op onderstaande toepassingen die in het verleden (tot en met 1993) veelvuldig zijn gebruikt, kun u asbest herkennen:
- Tegellijm – voornamelijk bij de tegels in badkamers, keukens en toiletten
- Sandwichpanelen – in kozijnen, veelvuldig toegepast in galerij, portiekflats en eengezinswoningen
- Dakbeschot – op zolders van schuine daken onder de dakpannen
- Brandwerende platen – bovenlichten, deuren en plafonds van cv-ruimten en meterkasten
- Golfplaten – op schuurdaken, vaak grijs of zwart van kleur. Maar ook rode zijn gebruikt
- Imitatiesteen – vensterbanken, dakleien en gevelbeplatingen
- Kitsoorten – beglazingskit, constructieve kitten en dilatatieafdichtingen
- Vloerzeilen en onderlagen – veel in woningen van voor 1994 aanwezig
- Rem- en frictiemateriaal – remschoenen van liften en auto’s, ook oudere koppelingsplaten)
- Isolatiemateriaal –rondom verwarmingsbuizen van cv-installaties
- Hittebestendig textiel – rondom uitlaten, oude hittebestendige kleding en handschoenen
- Pakkingen – in radiatoren, cv-installaties en oudere gebruiksvoorwerpen, zoals strijkijzer, bloembak of broodrooster
- Riolering – in de buizen en pijpen die gebruikt worden voor het afvoeren van afvalwater en regenwater.
Om de soort asbest, de hoeveelheid en de hechtgebondenheid te achterhalen, is het alleen mogelijk om een materiaalmonster in een geaccrediteerd laboratorium te (laten) onderzoeken. Van Santen Advies is gecertificeerd in asbest inventarisatie die monsternames mag uitvoeren en een asbestinventarisatierapport voor u kan opstellen.
Asbest herkennen is een vak, neem geen risico en laat het over aan de professionals! Voor personen of bedrijven die beroepsmatig met asbest in contact kunnen komen, biedt Van Santen Advies een op maat gemaakte cursus asbestherkenning.
Door Cock van Santen